Sanayileşmeyi ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan toplumsal yaşamın tümünde yarattığı değişimler olarak tanımlayabiliriz. Düzce’de sanayileşme gayreti 1959 yılında başlamakla beraber, 1976 yılında sanayi teşviki alınmasıyla sanayileşme hız kazanmıştır. Bu yönde Düzce’nin sanayi potansiyeli ve sanayileşme arzusu hep olmuş ve olmaya devam etmektedir. Ancak nitelikli insan gücü açığını kapatan ve sosyal gelişmeye uygun toplumsal yansımalarını kapsayan bir sanayileşmenin olmadığını görüyoruz.  Bunun nedeni sanayinin gelişmesinde tüm kuruluşlar arasında denge kurulamamasıdır. Bazı yerlerde hedefler aşılmış, bazı yerlerde ise geri kalmıştır. Düzce’nin coğrafi yapısına uygun sanayi planının yapılamaması bu yanlışlığı devam ettirmektedir. Son yıllarda çok hızlı nüfus artışı sosyal patlama şeklinde olunca çarpık kentleşme sorununu arttırmıştır. Plansız sanayileşme ve çevreleşme ise eko sistemdeki düzen, yaşam ve dengesini bozmuştur. 
Yaptığımız araştırma sonuçlarına göre, Düzce sanayisinin en önemli sorunu üretim ve tüketim arasındaki ilişkiye yönelik yapılan yatırımların yanlış olmasından kaynaklanmaktadır. Aslında çok konuşulan Düzce sanayisinin temel sorunu da budur. Son yıllarda Düzce katma değeri ve teknoloji yoğunluğu düşük malları üreten teknolojiye bağımlı sanayiye yönelmiştir. Bu sanayi yapısı bilgi, birikim ve ileri teknoloji yerine ticaretin sanayiye hakim olduğu yolu izlemiş bu yol ekonomi ve istihdamı zayıflatarak tasarrufların artmasını engellemiştir. Böylesi bir sanayileşme yapısının devam etmesi sanayinin sorununu daha da arttıracaktır. Bu durum teknoloji, yenilik ve rekabet yetersizliğine neden olmaya devam edecek ve Düzce’nin sanayide gelişmesini engelleyecektir.
Düzce’nin 5084 sayılı kanun kapsamına alınmasıyla sanayileşme hızlanmış sanayi yapısında bir değişim olmuştur. Birinci ve ikinci Organize Sanayi Bölgelerinde yapılan yatırımlarla Düzce ekonomisi büyümeye başlamıştır. Düzce’de sanayi siciline kayıtlı 430 işletme vardır. Düzce, Türkiye toplam sanayi işletmeleri içerisinde %0,6’lık oranı ile sanayisi gelişmekte olan iller arasında yer almaktadır. Bu yönde küçük sanayi sitesinin tamamlanması ve diğer ilçelerdeki yatırımların hız kazanmasıyla Düzce’nin ekonomisi daha da büyümeye devam edebilecektir.
Ancak işletme sayısındaki artış ve OSB sayısının fazla olmasının bir anlam taşımadığını ve gelecekte istenilen amaca ulaşılamayacağını sanayicilerle yaptığımız toplantı ve sunumlarda hep konuştuk ve tartıştık. Önemli olan nitelikli sanayinin yatırım yapmasının gerektiği konusunda uyarılar yaptık. Geldiğimiz noktada, İstanbul Sanayi Odası’nın ilk 500’e Düzce’den bir firmanın girdiği açıklaması haklı olduğumuz gerçeğini ortaya koymaktadır. İlk 500’e giren işletme sayısı 2012 yılında 8, 2013 ve 2014 yıllarında 2 iken 2015 yılında 1’e gerilemiştir. Düzce’deki işletmelerin ayrılmaları ve yeni yatırımların gelmemesinin nedeni altyapı ve bilgi yetersizliği olduğunu kabul etmeliyiz. Beşiktaş Spor Kulübünün Kurugöl’e yatırım yapmaması, BMC otomotiv sanayinin yatırımını Karasu’ya kaydırmasının nedeni ikna edilememeleri ve bilgi eksikliğinden kaynaklandığını düşünüyorum. Düzce’de faaliyet gösteren 3 OSB olmasına karşın yeni OSB’lerin kurulması için çalışmalar yapılıyor. Ancak Düzce’ye nitelikli sanayi yatırımın yapılması için çalışma yok, karma OSB’lerin kurulmasının da bir yararı yok. Düzce’de faaliyet gösteren büyük işletmeler de ilgisizlik nedeniyle merkezlerini Düzce’ye getirmiyorlar. Düzce’yi tanıtıp nitelikli sanayi yatırımları getirmeye yönelik faaliyetleri yürütmesi gereken Düzce Ticaret ve Sanayi Odası ise iç çekişmeler nedeniyle esas yapması gereken faaliyetlere zaman ayıramıyor. 
Bütün bu değerlendirmeler çerçevesinde Düzce sanayisinin yapısal sorunları çözülerek 2017 yılına yüksek teknoloji nitelikli sanayi bilinciyle hazırlanması gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında Düzce sanayisini oldukça zorlu günlerin beklediği bir tablo ortaya çıkmaktadır. Bu açıklamalar ışığında Düzce sanayisi için şu önerler yapılabilir; a)Düzce sanayisine yön verecek fizibilite çalışmalarını yaparak halkı bilgilendirip rapor hazırlanmalıdır. b) Yeni yatırımlara yön verilirken yatırımları belirleme anketi ile Düzce’nin sosyo-ekonomik durumu belirlenmelidir.  c)Yatırım, üretim ve istihdam öncelikli stratejiler öncelikli olmalı ve yatırım özel sektör için cazip hale getirilmelidir. d) Tarım, sanayi, ticaret ve hizmet sektörü bütünselliği dikkate alarak il gelişim planı hazırlanmalıdır. e) Yatırım yapacak işletmeler temelinde objektif, şeffaf ve güven veren bir strateji oluşturulmalıdır. f)Kentin yatırım ve sanayisinden sorumlu olanlar yatırımcılarla ilişki kurarken başarı ve çalışma ilkesinin esas alınacağı kanaat ve inancını güçlendirecek söylemler geliştirilmelidir. g) Sanayici sorunsuz yere yatırım yapar. Bu yönde Ticaret ve Sanayi Odası başta olmak üzere tüm yetkililerin Düzce’ye nitelikli sanayiyi getirmek için yurtiçi ve yurt dışı sanayicilerle ciddi görüşmeler yapması gerekiyor. h) Düzce Ticaret ve Sanayi Odası sorumluluğunda Düzce bilgi sistemi ağı oluşturulmalı ve Düzce’de yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı yatırımcılara bu sistem aracılığıyla yatırım danışmanlığı hizmeti verilmelidir. İ)Ekonomik potansiyelini rasyonel kullanarak ve dış pazar araştırmalarına ağırlık vererek tespit edeceğimiz bir sanayi hedefi, Düzce’yi durgunluk ve dağınık görünümünden çıkarıp gelişmişlik düzeyini üst sıralara taşıyabilecektir.

Yard.Doç.Dr.Fevzi Er
fevzier@duzceakademiksmmm.com